Kiểm tra và nghiệm thu hệ thống điện nhẹ sau thi công

Trong bất kỳ công trình nào, hệ thống điện nhẹ (ELV) luôn đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an ninh, an toàn và vận hành thông suốt cho một công trình. Sau khi hoàn thiện lắp đặt, việc kiểm tra và nghiệm thu hệ thống điện nhẹ là bước bắt buộc nhằm xác nhận chất lượng thi công, đảm bảo đúng thiết kế và tiêu chuẩn kỹ thuật. Quy trình này không chỉ giúp phát hiện, khắc phục kịp thời các lỗi sai sót, mà còn là cơ sở pháp lý để bàn giao, vận hành và bảo trì hệ thống về sau. Vậy, cần kiểm tra những hạng mục nào, tiêu chí ra sao và quy trình nghiệm thu điện nhẹ được thực hiện như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết để bạn có cái nhìn rõ ràng và đầy đủ nhất.

Tại sao cần kiểm tra và nghiệm thu hệ thống điện nhẹ?

Sau khi thi công hoàn tất, bước kiểm tra và nghiệm thu hệ thống điện nhẹ là yêu cầu bắt buộc để đánh giá chất lượng, phát hiện sai sót và chính thức bàn giao cho chủ đầu tư.

Đảm bảo đúng thiết kế & tiêu chuẩn kỹ thuật: Xác nhận hệ thống được lắp đặt đúng bản vẽ, chủng loại thiết bị, tuân thủ TCVN và quy chuẩn PCCC.
Đảm bảo an toàn & vận hành ổn định: Ngăn ngừa các sự cố như chập điện, báo cháy giả, mất tín hiệu camera.
Phát hiện sai sót kịp thời: Kiểm tra giúp nhận diện lỗi lắp đặt, đấu nối sai, thiếu nhãn mác… để khắc phục trước khi đưa vào sử dụng.
Kéo dài tuổi thọ hệ thống: Khi hệ thống được kiểm tra kỹ, thiết bị hoạt động ổn định và bền vững hơn.
Điều kiện pháp lý để bàn giao & thanh toán: Biên bản nghiệm thu là căn cứ để quyết toán, bảo hành và bảo trì sau này.

Các hạng mục hệ thống điện nhẹ cần kiểm tra và nghiệm thu

Hệ thống mạng – viễn thông

Mạng LAN, Wifi, tổng đài IP.
Kiểm tra tốc độ truyền, khả năng kết nối, độ ổn định.
Đảm bảo cáp mạng, tủ rack, switch, patch panel được lắp đặt đúng kỹ thuật.

Hệ thống camera giám sát (CCTV)

Kiểm tra vị trí, góc quan sát, chất lượng hình ảnh ban ngày – ban đêm.
Đảm bảo tín hiệu truyền dẫn ổn định, lưu trữ trên NVR/DVR đầy đủ.
Đánh giá tính năng bổ sung: AI, phát hiện chuyển động, nhận diện khuôn mặt (nếu có).

Hệ thống báo cháy tự động

Test đầu báo khói, đầu báo nhiệt, nút nhấn khẩn.
Kiểm tra tủ trung tâm báo cháy, khả năng kích hoạt còi – đèn báo động.
Đảm bảo tín hiệu liên động với hệ thống chữa cháy (sprinkler, FM200...).

Hệ thống kiểm soát ra vào & intercom

Thử nghiệm khóa từ, thẻ từ, vân tay, nhận diện khuôn mặt.
Kiểm tra phần mềm quản lý: ghi log chính xác, báo cáo truy cập.
Test trạm intercom trong nhà – ngoài trời: âm thanh, hình ảnh rõ ràng.

Hệ thống âm thanh thông báo (PA system)

Kiểm tra loa tại các khu vực: âm lượng, độ phủ âm đồng đều.
Test micro, bộ điều khiển trung tâm, khả năng phát thông báo khẩn cấp.
Đảm bảo hệ thống hoạt động liên động với báo cháy khi có sự cố.

Hệ thống quản lý bãi xe – barrier gate

Kiểm tra barrier gate đóng mở ổn định, cảm biến an toàn hoạt động.
Test phần mềm quản lý bãi xe: ghi nhận biển số, thẻ xe, kiểm soát lượt vào/ra.
Đảm bảo camera nhận diện biển số hoạt động chính xác.

Hệ thống quản lý tòa nhà (BMS/Smart Building)

Kiểm tra khả năng tích hợp, giám sát và điều khiển các hệ thống con (điện, HVAC, chiếu sáng, an ninh).
Đảm bảo dữ liệu hiển thị trên phần mềm BMS chính xác, đồng bộ.
Test chức năng cảnh báo, báo lỗi khi có sự cố.

Quy trình kiểm tra và nghiệm thu hệ thống điện nhẹ

Kiểm tra tài liệu

Hồ sơ pháp lý: Kiểm tra giấy phép xây dựng, giấy chứng nhận phòng cháy chữa cháy (PCCC), và các văn bản liên quan.

Hồ sơ thiết kế: Rà soát bản vẽ thiết kế, thuyết minh kỹ thuật, và các tài liệu đi kèm để nắm rõ yêu cầu của dự án.

Hồ sơ hoàn công: So sánh bản vẽ hoàn công với thực tế lắp đặt để đảm bảo mọi thay đổi (nếu có) đều được ghi nhận.

Chứng chỉ xuất xứ (CO), chứng chỉ chất lượng (CQ): Xác minh nguồn gốc và chất lượng của các thiết bị, vật tư.

Kiểm tra hiện trường

Kiểm tra vật tư, thiết bị: Đối chiếu thiết bị thực tế với danh mục đã được phê duyệt. Kiểm tra nhãn mác, số serial, tình trạng vật lý (có bị trầy xước, hư hỏng không).

Kiểm tra thi công

Hệ thống cáp: Kiểm tra việc đi dây, đấu nối, bọc cách điện. Đảm bảo cáp được bảo vệ trong ống luồn và tuân thủ tiêu chuẩn an toàn.
Thiết bị đầu cuối: Kiểm tra việc lắp đặt các camera, cảm biến, loa, màn hình, ổ cắm mạng, v.v. Đảm bảo vị trí lắp đặt chính xác và chắc chắn.
Tủ rack, tủ thiết bị: Kiểm tra tủ rack có được lắp đặt thẳng, gọn gàng, có hệ thống làm mát và tiếp đất đầy đủ hay không.

Kiểm tra chức năng các hệ thống

Hệ thống mạng LAN, WAN: Đo kiểm tra tín hiệu, tốc độ truyền dẫn. Kiểm tra kết nối Internet và nội bộ.
Hệ thống CCTV: Kiểm tra chất lượng hình ảnh, khả năng ghi hình, xem lại, và truy cập từ xa.
Hệ thống PA: Kiểm tra chất lượng âm thanh, độ phủ, và chức năng thông báo khẩn cấp.
Hệ thống Access Control: Kiểm tra khả năng nhận diện (thẻ, vân tay, khuôn mặt), khả năng đóng/mở cửa, và tích hợp với hệ thống khác.
Hệ thống báo động chống trộm: Kích hoạt thử các cảm biến để kiểm tra chức năng báo động.
Hệ thống điện thoại nội bộ: Kiểm tra chất lượng cuộc gọi, khả năng chuyển tiếp và các tính năng khác.

Vận hành thử và đào tạo

Vận hành thử nghiệm: Chạy thử toàn bộ hệ thống trong một khoảng thời gian nhất định để phát hiện các lỗi phát sinh. Mô phỏng các tình huống thực tế để đánh giá hiệu quả hoạt động.
Đào tạo nhân sự: Hướng dẫn nhân viên của chủ đầu tư cách sử dụng, vận hành, và xử lý các sự cố cơ bản. Bàn giao đầy đủ tài liệu hướng dẫn sử dụng.

Lập biên bản nghiệm thu

Sau khi các bước kiểm tra hoàn tất và hệ thống đã hoạt động ổn định, các bên liên quan (chủ đầu tư, nhà thầu, đơn vị tư vấn giám sát) sẽ cùng nhau lập biên bản nghiệm thu.
Biên bản này xác nhận rằng hệ thống đã hoàn thành đúng theo thiết kế, đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật và được chủ đầu tư chấp nhận bàn giao. Biên bản nghiệm thu là cơ sở để tiến hành thanh toán và bảo hành.

Biên bản nghiệm thu Hệ thống điện nhẹ mẫu

Sau khi đã nắm rõ các bước và tiêu chí kiểm tra, việc tham khảo một mẫu biên bản nghiệm thu hệ thống điện nhẹ sẽ giúp bạn hình dung rõ hơn về cách trình bày, nội dung cần có và hình thức chuẩn mực trong thực tế. Biên bản này thường bao gồm thông tin công trình, danh mục hạng mục được nghiệm thu, kết quả kiểm tra, ý kiến của các bên liên quan và chữ ký xác nhận.

Bạn có thể tham khảo file mẫu biên bản nghiệm thu dưới đây để áp dụng cho dự án của mình một cách nhanh chóng và chính xác.

Tham khảo Biên bản nghiệm thu Hệ thống điện nhẹ: tại đây